- Katolickiego Uniwersyteckiego Lubelskiego
- Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu
- Uniwersytetu Marii Skłodowskiej-Curie

Podobnie, jak w poprzednich etapach projektu, zdigitalizowano także nagrania z prywatnych kolekcji indywidualnych zbieraczy. Między innymi zdigitalizowano kolejną część taśm magnetofonowych z Mazowsza Wschodniego nagranych przez Wandę Księżpolską oraz płyty decelitowe z kolekcji Zbiorów Fonograficznych IS PAN. Przy digitalizacji ostatnich pracował także wiedeński inżynier Franz Lechleitner.

Podczas realizacji projektu wydano także dwa wydawnictwa, płytowe: "Polskie pieśni ludowe na Śląsku Opolskim przez Paula Schmidta w 1913 r. na fonograf zebrane. Pierwsze nagrania muzyki tradycyjnej dokonane na Śląsku Opolskim ze Zbiorów Archiwum Fonograficznego w Berlinie" (Berliner Phonogramm-Archiv) (The Oldest Sounds Documents of Polish Traditional Music vol. 2, 2017) oraz publikacja „Polska muzyka ludowa - dziedzictwo fonograficzne. Stan aktualny, zachowanie, udostępnianie”, będąca podsumowaniem dotychczasowych etapów projektu.
 

 

Za płytę "Polskie pieśni ludowe na Śląsku Opolskim przez Paula Schmidta w 1913 r. na fonograf zebrane. Pierwsze nagrania muzyki tradycyjnej dokonane na Śląsku Opolskim ze Zbiorów Archiwum Fonograficznego w Berlinie" oraz za wydawnictwo Melodie stamtąd. Nagrania archiwalne pieśni i muzyki regionu kaliskiego ze Zbiorów Fonograficznych Instytutu Sztuki PAN. Cz. 2: (druga poł. 1959 r.), Zbiory Fonograficzne Instytutu Sztuki PAN otrzymały I Nagrodę w konkursie  "Fonogram Źródeł" za rok 2017, organizowanym przez Polskie Radio Program Drugi.

 

Digitalizacja płyt decelithowych

Ze względu na specyfikę oryginalnych nośników – miękkich płyt typu Decelith i lakierowych płyt typu Pyral zapisanych tuż po zakończeniu II wojny światowej (pierwszych nagrań dokonano już w sierpniu 1945 r.) a także ze względu na wymagającą szczególnego podejścia merytoryczno-technologicznego jakość zapisów zrealizowanych na nie-fabrycznym sprzęcie do realizacji tej części projektu zaproszono inż. Franza Lechleitnera. Ten światowej sławy autorytet w zakresie technologii odczytu historycznych formatów zapisu dźwiękowego związany zawodowo z najstarszym na świecie naukowym archiwum fonograficznym w Wiedniu (Vienna Phonogrammarchiv) wspomógł nas swoim doświadczeniem, a także użyczył własnego sprzętu skonstruowanego w celu dokonania optymalnego odczytu historycznych nagrań.

 

Franz Lechleitner, Warszawa 2017 r.

 

Znajomość kierownika Zbiorów Fonograficznych Jacka Jackowskiego z inż. F. Lechleitnerem oraz innymi pracownikami wiedeńskiego Phonogrammarchiv (m.in. z ówczesnym dyrektorem placówki dr. Dietrichem Schüllerem, dr Gerdą Lechleitner czy Nadją Wallaszkovits) zapoczątkowana w 2004 r. (projekt Connecting Memories oraz Vienna Summer School on Audio Preservation) zaowocowała dalszą współpracą nie tylko w ramach konferencji naukowych i wymiany doświadczeń ale także w zakresie praktycznym. W 2015 r. inż. F. Lechleitner wraz z Jackiem Jackowskim dokonali w Muzeum Tatrzańskim w Zakopanem digitalizacji tamtejszej kolekcji wałków fonograficznych Edisona. Ten niezwykle cenny historyczny materiał został opublikowany na płycie CD.

Dietrich Schüller, Walter Graf, Jacek Jackowski, Gerda Lechleitner, Wiedeń 2009 r.

 Franz Lechleitner, Jacek Jackowski

Jesienią bieżącego roku dokonaliśmy odtworzenia i digitalizacji ponad stu historycznych płyt ze Zbiorów Fonograficznych Instytutu Sztuki PAN. Prace będą kontynuowane w przyszłym roku. Próby odtworzenia i digitalizacji tej kolekcji podejmowano wielokrotnie a jednym z efektów tych działań było wydanie płyty CD Early Post-war Polsich Folk Music Recordings. Niestety, ze względu na problemy techniczne zdecydowaliśmy się wówczas wydać materiał otrzymany w wyniku digitalizacji taśm magnetycznych – kopii oryginalnych płyt. Obecnie, po uporządkowaniu, oczyszczeniu i zabezpieczeniu płyt przystąpiliśmy wreszcie do ich profesjonalnej digitalizacji. Efektem tych i przyszłych działań będzie rozszerzona wersja wspomnianego wydawnictwa płytowego, na którym zostaną zaprezentowane – już w zupełnie oryginalnym brzmieniu – najstarsze nagrania z Wielkopolski, Opoczyńskiego, Lubelszczyzny i Rzeszowskiego. Zagrają i zaśpiewają bezpośrednio „spod igły” Tomasz Śliwa, Bracia Brudło, Marianna Kulawiak, Franciszka Ciesiółka, Paweł Kalinka, Henryk Kretowicz i inni.

Jacek Jackowski, Franz Lechleitner

 

Posłuchaj audycji w Radiu TOK FM, w której Jacek Jackowski opowiada o projekcie.

 

Projekt sfinansowano z funduszy Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego

Autor i koordynator projektu: dr Jacek Jackowski