Harmonogram zjazdów w roku akademickim 2024/2025 (tryb stacjonarny)
|
I semestr |
II semestr |
|
5-6 października |
15-16 luty |
|
19-20 października |
15-16 marca |
|
16-17 listopada |
29-30 marca |
|
30 listopada-1 grudnia |
5-6 kwietnia |
|
11-12 stycznia |
10-11 maja |
|
31 maja-1czerwca |
|
|
|
14 czerwca WYCIECZKA |
|
|
28 czerwca EGZAMIN |
Prowadząca specjalizację: dr hab. Anna Kostrzyńska-Miłosz (IS PAN)
Dla kogo studia?
Studia skierowane są do wszystkich, chcących poszerzyć swoją wiedzę o rzemiośle artystycznym i dizajnie. Ponieważ wykłady będą zawierały elementy dotyczące znawstwa, pozwolą na orientację i ocenę historyczną i stylistyczną przedmiotów, zatem zainteresują zarówno osoby mniej doświadczone, zamierzające poznać świat przedmiotów jak i te, które chcą rozszerzyć swoją dotychczasową wiedzę. Zgodę na prowadzenie zajęć wyrazili bardzo znani wykładowcy, specjaliści w swoich dziedzinach, z muzeów, wyższych uczelni z całej Polski oraz pracownicy naukowi Instytutu Sztuki PAN. To doświadczeni dydaktycy, którzy w sposób przystępny potrafią przedstawić skomplikowane zagadnienia. Część zajęć poprowadzą także praktycy: artyści rzemieślnicy i kolekcjonerzy.
ZAGADNIENIA
Wykłady koncentrują się na XIX i XX wieku, jednak by nakreślić pełen obraz rzemiosła i źródeł współczesności, będą również omawiane zagadnienia dotyczące wcześniejszych okresów. Tematyka wykładów będzie dotyczyła stylistyki przedmiotów, technik rzemieślniczych i ornamentyki w takich dziedzinach rzemiosła jak: ceramika, szkło, biżuteria, metaloplastyka, tkanina, ubiór, meblarstwo. Zagadnienia będą prezentowane na tle przemian historycznych, co umożliwi określenie przybliżonego okresu powstania przedmiotu. Wiedza ta będzie poszerzana o konteksty społeczne, gospodarcze i krytykę artystyczną. Przewidziane są także spotkania omawiające poszczególne rodzaje kolekcji i kolekcjonowanie rzemiosła, a także wizyty w pracowniach artystów zajmujących się dizajnem.
Problematyka i bloki zajęć
Wykłady skupione są w trzech blokach tematycznych, które będą się przeplatały:
Pierwszy z nich stanowiący podstawę do właściwego zrozumienia zagadnień związanych z rzemiosłem artystycznym i dizajnem będzie dotyczył: historii i rodzajów technik stosowanych w tych dziedzinach sztuki oraz bardzo syntetycznie ujętą historię badań nad rzemiosłem artystycznym i dizajnem, a także kolekcjonerstwo, wystawiennictwo. Poruszymy tu zagadnienia ornamentyki, odpowiemy na pytanie jak badać biżuterię, meble, ubiór, na co zwrócić uwagę patrząc na przedmiot.
Drugi obszerniejszy blok zawiera wybrane zagadnienia dotyczące poszczególnych dziedzin rzemiosła artystycznego: meblarstwa, szkła, ceramiki, tkanin, ubioru, metaloplastyki i biżuterii. Wykłady będą omawiały metody nauki i zasady pracy w warsztatach rzemieślniczych do końca XVIII wieku, techniki zdobnicze w meblarstwie, metody obróbki metali w XIX wiecznym i XX wiecznym rzemiośle warszawskim, historię i technologię wytwarzania platerów, szkła, porcelany i tkanin. W tym bloku zawierają się także wykłady dotyczące wybranych zagadnień z historii rzemiosła tj. style narodowe w rzemiośle, polska biżuteria narodowa, sentymentalna, tworzona w czasach PRL-u, tkaniny jedwabne w Polsce, platery w stylu art deco, w stylu zakopiańskim, polskie wytwórnie ceramiki, projekty meblarskie, specyfikę sztuki sakralnej czy historię wachlarzy od XVII do początku XX wieku. Tę obszerną część dotyczącą Polski i Europy uzupełniać będą wykłady omawiające chińskie i japońskie rzemiosło przeznaczone na rynki europejskie (z wyłączeniem porcelany). Mało znane w Polsce dokonania rzemiosła artystycznego Wietnamu.
Trzeci blok poświęcony będzie dizajnowi, historii i teorii projektowania, zostanie omówiona twórczość najbardziej znanych projektantów oraz działalność instytucji kreujących nowe kierunki w dizajnie. Tę część rozpocznie wykład, na którym będziemy rozważać, czym jest dizajn i jak w perspektywie historycznej kształtowało się projektowanie ergonomiczne. Podobne zagadnienia poruszy wykład „Dizajn krzeseł czy projektowanie pozycji siedzącej”.
Po rozważaniach na tematy teoretyczne będzie się można zapoznać z udomowionym modernizmem dizajnu Finlandii, mnogości wizji wzornictwa duńskiego oraz przyczyn powstania Bauhausu. Nie zabraknie też rozważań dotyczących polskiego wzornictwa szczególnie w ceramice, szkle, biżuterii, meblach, tkaninach drukowanych z okresu po drugiej wojnie światowej, fenomenu Steatytu, ćmielowskich figurek, Orno, Warmetu, Ładu, polskiego szkła lat 60-tych. Istotnymi elementami trzeciej części będą wykłady dotyczące instytucji promujących dizajn tj. Cepelia Instytut Wzornictwa Przemysłowego. Zostanie omówiona również twórczość projektowa Oskara Zięty, Studia Rygalik, Pawła Grunerta.
W ramach studiów przewidziane są wizyty w muzeach posiadających kolekcje rzemiosła artystycznego i designu. W roku 2025 zamierzamy wybrać się m.in. na wystawę do Muzeum Narodowego w Krakowie Postmodernizm, modernizm i wielogłos – projektowanie po 1989 roku (otwarcie wystawy 06.12.2024), gdzie oprowadzać nas będą kuratorzy ekspozycji prof. dr hab. Czesława Frejlich i prof. dr hab. Andrzej Szczerski, który omówi również koncepcję powstania Muzeum Dizajnu.
Poza ekspozycjami muzealnymi zobaczymy, jak powstaje dizajn w warsztatach artystów zajmujących się rzemiosłem.
WYKŁADOWCZYNIE I WYKŁADOWCY:
dr Barbara Banaś MNWr, mgr Anna Demska MNW, dr Anna Feliks MNW, prof. dr hab. Czesława Frejlich ASP w Krakowie, dr Aleksandra Jatczak-Repeć ASP w Warszawie, dr hab. Piotr Korduba prof. UAM, dr Agnieszka Kasprzak-Danis Urząd Stołecznego Konserwatora, dr hab. Anna Kostrzyńska-Miłosz IS PAN, dr Bożena Kostuch MNK, dr Agata Lipczik IS PAN, mgr Anna Maga MNW, mgr Stefan Mieleszkiewicz MNW, dr Katarzyna Moskal Muzeum Krakowa, mgr Cezary Lisowski, dr hab. Anna Myczkowska-Szczerska prof. ASP w Krakowie, dr hab. Michał Myśliński prof. IS PAN, dr hab. Janusz Nowiński prof. emeritus, dr Joanna Paprocka-Gajek Muzeum Pałac w Wilanowie, mgr Monika Paś MNK, mgr Jolanta Różalska IS PAN, dr Anna Straszewska IS PAN, prof. dr hab. Andrzej Szczerski MNK, dr hab. Katarzyna Uhera, prof. UKSW, dr Joanna Wacławek, dr Joanna Wasilewska, dr Karolina Wolska-Pabian MNW, dr Anna Wiśnicka UKSW,
Zostaną zaproszeni artyści ze stowarzyszenia Nów. Nove Rzemiosło
Warunkiem uzyskania świadectwa jest napisanie pracy pisemnej po I semestrze i zdanie testu końcowego po II semestrze nauki
Informacje organizacyjne:
Zajęcia odbywają się w siedzibie Instytutu Sztuki PAN przy ulicy Długiej 28 w (dojście 5 minut od stacji metra Ratusz Arsenał lub 3 minuty od przystanków autobusowych na Placu Krasińskich).
Wykłady odbywają się w budynku Instytutu na I piętrze w weekendy zjazdowe w godzinach 10:00-11:30, 11:45-13:15, 14:00-15:30, 15:45-17:15 (z dłuższą przerwą obiadową w środku dnia 13.15-14.00).
Do dyspozycji uczestników studiów jest oddany pokój socjalny z kuchenką mikrofalową do odgrzania posiłków (zapewniamy kawę, herbatę, wodę).